ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ГАЗРЫН ТАНИЛЦУУЛГА
ҮҮСЭЛ ХӨГЖИЛ
Социализмын бүтээн байгуулалтын он жилүүдэд Эрдэнэт уулын баялаг ордыг ашиглах болсноор ирээдүйн их хот, илгээлт өвөрлөсөн залуусын, уурхайчдын суурин үүсэж 1974 онд Булган аймгийн Эрдэнэт хороо байгуулагдан улмаар Ардын Их Хурлын Тэргүүлэгчдийн зарлигаар 1976 оноос Эрдэнэт хот болгон өөрчилж Баян-Өндөр, Найрамдал, Жаргалант, Хялганат гэсэн 4 хорооны зохион байгуулалтай болсон.
Сайд нарын Зөвлөлийн 1976 оны 08 дугаар сарын 01-ний өдрийн тогтоолоор Эрдэнэт хотын хүн амыг сүү, төмс, хүнсний ногоогоор хангах зориулалтай Улаан толгойн Сангийн аж ахуй байгуулах шийдвэр гарч ЗХУ-ын тусламжтайгаар бүтээн байгуулалт хийгдсэн нь тус хотын хөдөө аж ахуйн салбар үүсэж хөгжих эхлэл тавигдсан билээ.
Эрдэнэт хотын сангийн аж ахуйн Мал эмнэлэг, үржлийн албаны үйлчилгээ нь сүүний чиглэлийн Хар тарлан үүлдрийн 2465 үхэртэй саалийн механикжсан фермд, үхэр сүргийг халдварт болон халдварт бус өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, эмчлэх, гүн хөлдөөсөн үрээр зохиомол хээлтүүлэг хийх, үржлийн ангилалт, шилэн сонголт зэрэг ажлуудыг хийж гүйцэтгэж байсан.
Жаргалант хорооны Улаан толгой сангийн аж ахуйн ерөнхий мал зүйчээр Д.Ринчин, Б.Далхаа, Д.Цэрэнжигмэд, Д.Төмөр-Очир, З.Норсон, Ц.Бадамсэд нар ажиллаж байв.
Эрдэнэт хотын АДХГ захиргааны 1988 оны 66 дугаар тогтоолоор Мал эмнэлгийн тасгийг өөрчлөн хөдөө аж ахуйн тасаг болгон өргөтгөж 14 орон тоотойгоор байгуулан, Хотын хөдөө аж ахуйн тасгийн анхны даргаар 1988 онд Ж.Батдавга томилогдож, ерөнхий мал зүйчийн ажлыг хавсран гүйцэтгэж байсан.
1991 онд Эрдэнэт хотын АДХГ захиргааны 68 дугаар захирамжаар Сосорбурамын Цэен-Ойдов хотын хөдөө аж ахуйн хэлтсийн даргаар томилогдон ажиллаж байсан.
1993 онд хотын АДХГ захиргааны 109 дүгээр тогтоолоор мал үржлийн алба байгуулагдаж хотын мал үржлийн албаны анхны даргаар мал зүйч Ш.Батчулуун 1993-1995 онд, Орхон аймгийн мал үржлийн албаны даргаар С.Жамсран 1996-1998 онд тус тус ажилласан.
Монгол улсын Засгийн газрын ‘’Сум дүүргийн мал эмнэлэг, үржлийн албадыг төрийн өмчит үйлдвэрийн газар болгох тухай‘’ 167 дугаар тогтоолыг хэрэгжүүлэхээр 1998 онд Орхон аймгийн Засаг даргын 107 дугаар захирамжаар аймгийн Мал эмнэлэг, үржлийн албыг нэгтгэж Мал эмнэлэг, үржлийн албаны захирлаар Өсөхийн Төгссайханыг томилсон.
Хөдөө аж ахуй, үйлдвэрийн Сайдын 1998 оны 28 дугаар тушаалыг хэрэгжүүлэхээр Орхон аймгийн Засаг даргын 298 дугаар захирамжаар Хөдөө аж ахуйн албыг байгуулж даргаар нь Зинагийн Норсон томилогдож ерөнхий мал зүйч, мал аж ахуйн үржлийн хяналтын улсын байцаагчийн ажлыг хавсран гүйцэтгэж байв.
2000 онд Аймгийн Засаг даргын 462 дугаар захирамжаар Хөдөө аж ахуйн албыг Хөдөө Аж Ахуйн Газар болгон өөрчилж, даргаар нь хөдөө аж ахуйн шинжлэх ухааны доктор, мал зүйч Г.Бадарч томилогдон 7 орон тоотой үйл ажиллагаагаа явуулж, ерөнхий мал зүйч, МАА-н үржлийн хяналтын улсын байцаагч З.Норсон ажиллаж байжээ.
2003 он: Монгол Улсын Засгийн газрын 48 дугаар тогтоолоор Хөдөө аж ахуйн газрыг Хүнс, хөдөө аж ахуйн газар болгон өөрчилж даргаар нь Г.Бадарч үргэлжлүүлэн ажиллаж 2006 онд гавьяаныхаа амралтад сууснаар аймгийн Засаг даргын 2006 оны 01 дүгээр сарын 02 –ны өдрийн 01 дүгээр захирамжаар малын эмч Ө.Төгссайханыг томилон ажиллуулжээ.
2009.03.10 Засгийн газрын 2008 оны 67 дугаар тогтоолыг үндэслэн аймгийн засаг даргын даргын 79 дүгээр захирамжаар Хүнс, хөдөө аж ахуйн газрыг Хүнс, хөдөө аж ахуй, жижиг, дунд үйлдвэрийн газар болгон өөрчилж 2009-2016 он хүртэл Тавхайн Отгон газрын даргаар ажиллаж 2016 оноос одоог хүртэл Хүнс, хөдөө аж ахуйн газрын даргаар Жамбалдоржийн Бат-Өлзий ажиллаж байна.
Хүнс, хөдөө аж ахуйн газар Монгол улсын Засгийн газрын 2018 оны 267 дугаар тогтоол, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын 2023 оны А/18 дугаар тушаалыг үндэслэн 4 алба нийт 23 албан хаагчийн бүтэц, орон тоотой үйл ажиллагаагаа явуулж байна.
• Захиргаа аж ахуйн алба
• Мал үржлийн алба
• Үйлдвэр худалдаа үйлчилгээний алба • Хяналтын алба
БИДНИЙ АМЖИЛТ
Орхон аймгийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн газар нь 2017 онд Улсад гуравдугаар байр, 2018, 2019 онд гуравдугаар байр, 2022, 2023 онд хоёрдугаар байр эзлэн салбарын хэмжээнд манлайлан ажиллаж байна. Мөн Орхон аймгийн Засаг даргын дэргэдэх захиргааны байгууллагуудын үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт шинжилгээ, үнэлгээний ерөнхий дүнгээр өндөр үнэлгээ авч 2016, 2017, 2018 онуудад нэгдүгээр байр, 2022 онд гуравдугаар байр эзэлж, байсан нь манай хамт олны ажлын амжилт юм.